🎓 دوره +Network
درس ۱ – جلسه ۲ (D1J2): مدلهای شبکه و توپولوژیها
🎯 اهداف این جلسه:
- آشنایی با مدلهای ارتباطی در شبکه (Client/Server و Peer-to-Peer)
- درک توپولوژیهای شبکه و مزایا/معایب آنها
- شناخت توپولوژیهای فیزیکی و منطقی (Physical vs Logical Topology)
📌 مدلهای شبکه:
🔹 مدل Client/Server:
- در این مدل، دستگاهی به عنوان سرور عمل میکند و منابع را در اختیار کلاینتها میگذارد.
- مناسب برای سازمانها، دارای امنیت، مدیریت و مقیاسپذیری بالا.
🔹 مدل Peer-to-Peer (P2P):
- هر کامپیوتر هم کلاینت است هم سرور.
- ساده و کمهزینه، اما امنیت و کنترل کمتر دارد.
- مناسب برای شبکههای خانگی یا کوچک.
🧩 توپولوژیهای شبکه:
توپولوژی یعنی نحوهی اتصال فیزیکی یا منطقی دستگاهها در یک شبکه.
انواع توپولوژیهای فیزیکی:
نوع توپولوژی | توضیح | مزایا | معایب |
---|---|---|---|
Bus (خطی) | همه دستگاهها به یک کابل متصلاند | ساده و ارزان | مشکل در عیبیابی، افت کارایی |
Star (ستارهای) | همه به یک سوئیچ یا هاب وصلاند | عیبیابی آسان | وابستگی به دستگاه مرکزی |
Ring (حلقهای) | هر دستگاه به دو دستگاه دیگر متصل است | مدیریت مناسب ترافیک | مشکل در خرابی یک نقطه |
Mesh (مشبک) | همه دستگاهها به هم متصلاند | افزونگی بالا، پایداری | هزینه زیاد، پیچیدگی |
فیزیکی vs منطقی:
- توپولوژی فیزیکی = نحوه اتصال واقعی کابلها
- توپولوژی منطقی = نحوه انتقال دادهها بین گرهها
💬 نکته کلیدی:
در دنیای امروز، اغلب شبکهها فیزیکی Star و منطقی Bus یا Ring هستند؛ یعنی از نظر کابلکشی ستارهایاند اما نوع انتقال داده مثل شبکه خطی عمل میکند.
✍️ تمرین:
- تفاوت بین Client/Server و Peer-to-Peer را با یک مثال توضیح دهید.
- فرض کنید یک شبکه با ۵ کامپیوتر دارید؛ اگر بخواهید آن را به شکل Mesh پیادهسازی کنید، چند اتصال لازم دارید؟